Dijitalleşen dünyada ekonomik faaliyetlerin önemli bir bölümü elektronik ticaret (e-ticaret) ortamına taşınmıştır. İnternet üzerinden mal veya hizmet sunumu, klasik ticaret yapılarının dönüşümünü zorunlu kılmış, hem işletme sahiplerini hem de tüketicileri ilgilendiren yeni bir hukuki alan ortaya çıkarmıştır. Bu bağlamda e-ticaret faaliyetlerinin sağlıklı ve güvenli bir şekilde sürdürülebilmesi, güçlü bir hukuki altyapının ve uygun bir şirketleşme sürecinin varlığını gerekli kılmaktadır.
Bu çalışmada, e-ticaretin temel hukuki çerçevesi ve bir e-ticaret girişiminin şirketleşme süreci; Türk mevzuatı, ticaret hukuku ve dijital ticaretin regülasyonu açısından ele alınacaktır.
1. E-Ticaretin Hukuki Çerçevesi
E-ticaret faaliyetlerinin hukuki dayanakları, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Türk Ticaret Kanunu, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği gibi çeşitli düzenlemelere dayanmaktadır.
a) Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun (6563 sayılı Kanun)
Bu Kanun, elektronik ortamda gerçekleştirilen ticari faaliyetleri tanımlamakta ve ticari iletişim, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların yükümlülüklerini düzenlemektedir. Özellikle açık rıza ilkesine dayanan ticari ileti gönderimi, kullanıcıya ayrıntılı bilgilendirme yükümlülüğü ve şeffaflık esasları bu düzenlemenin temelini oluşturmaktadır.
b) Tüketici Hukuku ve E-Ticaret
E-ticaret faaliyeti bir yönüyle tüketici işlemi niteliği taşıdığından, tüketicinin korunması ilkesi e-ticaretin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu bağlamda; cayma hakkı, ayıplı mal ve hizmetten doğan sorumluluk, bilgilendirme yükümlülüğü gibi yükümlülükler elektronik ticaret işletmeleri açısından bağlayıcıdır.
c) KVKK Kapsamında Veri Güvenliği
E-ticaret işletmeleri, müşterilerinden elde ettikleri kişisel verileri işlerken hukuka uygunluk, veri minimizasyonu, veri güvenliği ve aydınlatma yükümlülüğü ilkelerine uygun hareket etmelidir.
2. E-Ticaret Şirketlerinin Kuruluş Süreci
E-ticaret faaliyeti yürütecek bir girişimin, yasal olarak şirketleşmiş olması gerekmektedir. Bireysel girişimlerde şahıs işletmesi kurulması mümkün olmakla birlikte, sürdürülebilir ve yatırım alınabilir bir yapı açısından sermaye şirketi türleri daha avantajlıdır.
a) Şirket Türünün Belirlenmesi
E-ticaret girişimlerinde en çok tercih edilen şirket türleri: Limited Şirket (LŞ) ve Anonim Şirket (AŞ) şeklindedir. Anonim şirket yapısı, yatırım süreçlerine açıklık, hisse devri kolaylığı ve marka değerinin artırılması gibi nedenlerle genellikle daha kurumsal girişimler tarafından tercih edilmektedir.
b) Kuruluş Aşamaları
1. Esas sözleşmenin hazırlanması ve Ticaret Sicili’ne tescil
2. MERSİS kaydı, vergi dairesi kaydı ve e-tebligat adresi oluşturulması
3. E-fatura ve e-arşiv sistemi başvuruları
4. ETBİS kaydı (Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi)
3. E-Ticaret Sözleşmeleri ve Platform Politikaları
E-ticaret faaliyetlerinde yalnızca şirketleşme yeterli olmayıp, hukuki içerik ve sözleşmelerin de dijital ortama uygun biçimde düzenlenmesi gerekmektedir. Mesafeli satış sözleşmeleri, ön bilgilendirme formları, gizlilik politikaları, çerez aydınlatmaları gibi metinler yer almalıdır.
Sonuç
E-ticaret, çağımızın yükselen ticaret modeli olarak hızla büyümekte; ancak bu büyüme, hukuki alt yapının sağlamlığı ile desteklenmediği sürece riskler barındırmaktadır. Şirketleşme sürecinin doğru yapılandırılması, ilgili mevzuatlara uygun faaliyet gösterilmesi ve kullanıcı haklarının korunmasına yönelik önlemler alınması, e-ticaretin sürdürülebilir ve güvenilir bir yapıda yürütülmesini temin eder.
Diğer Yazılarımız:
Şirket Türleri Arasındaki Farklar: Limited ve Anonim Şirket Karşılaştırması
Ticari Sözleşmelerde Dikkat Edilmesi Gereken Hukuki Unsurlar
Haksız Rekabetin Unsurları ve Ticaret Hukukundaki Koruma Mekanizmaları
Şirketler Hukukunda Genel Kurulun Yetkileri ve Sınırları
Rekabet Yasağı Sözleşmeleri: Şartları, Süresi ve Geçerliliği
Tahkim Yolu ile Ticari Uyuşmazlıkların Çözümü
İflas Erteleme ve Konkordato Arasındaki Farklar
Ticari Davalarda Delil Yönetimi ve İspat Yükü
Ticari Alacaklarda Temerrüt Faizi ve Uygulama Alanları
Cari Hesap Sözleşmesi ve Uygulamadaki Önemi
Konkordato Sürecinde Alacaklı Hakları
Start-Up Şirketlerinin Kuruluş Süreçleri ve Yatırımcı Sözleşmeleri
One thought on “E-Ticaret Faaliyetlerinin Hukuki Altyapısı ve Şirketleşme Süreci”